Haagse mythe over Nederlandse export doorgeprikt

Bron: Z24 nieuwsbrief 6.2.2012 (blog M. Boumnan)
Politici roepen het graag: ”Nederland verdient 70 procent van het bruto binnenlands product met export”. Of in een alternatieve formulering: ”Tweederde van onze welvaart danken we aan de uitvoer”.
Minister Rosenthal van Buitenlandse Zaken zei het onlangs nog: “Wij moeten het voor 70 procent van onze welvaart hebben van export.”Premier Rutte beweerde ongeveer hetzelfde het tijdens een recent bezoekje aan Engeland.
Zelfs een econoom als Rick van de Ploeg bleek niet immuun voor dit virus. Toen hij staatssecretaris was onder Paars II hoorde ik hem eens in een radio-interview beweren dat we 70 procent van ons geld verdienen met uitvoer. Rillingen over mijn rug.

Een leugen
Wat is er mis met deze bewering? Dat het een leugen is! We verdienen helemaal geen 70 procent van ons nationale inkomen met export. Het is nog niet de helft van dat percentage.
Wat wel klopt is dat het totale bedrag aan export, gedeeld door ….. 
het bruto binnenlands product (bbp) een factor van (bijna) 0,7 oplevert. Maar die som vergelijkt twee onvergelijkbare grootheden. De export is de totale omzet aan buitenlandse verkopen, het bbp is de som van de toegevoegde waarde.
Als een Nederlandse handelaar een container met duizend Koreaanse LCD-tv’s importeert, voor 100 euro per stuk, en die de volgende dag doorverkoopt voor 101 euro per stuk, levert dat een export op van 101.000 euro. Het bbp stijgt met slechts 1.000 euro (de in Nederland toegevoegde waarde van 1 euro per tv).
Volgens de redenering van de Haagse politici moet de handelaar het ”voor 10.100 procent van zijn welvaart hebben van de export”. Een onzinnige uitspraak, natuurlijk.
Een ander voorbeeld: het bbp van Hong Kong bedraagt 325 miljard dollar. De stad exporteert jaarlijks 390 miljard dollar. Zou er een politicus in Hong Kong zijn die beweert dat zijn economie ”voor 120% afhankelijk is van de export?”. Vast niet.

Lastig sommetje
De juiste benadering is natuurlijk om de toegevoegde waarde van de export te vergelijken met het bbp. Dat is export minus de import die nodig is voor de export. Dat is een lastig sommetje, waar rekenaars van zowel het Centraal Planbureau als het Centraal Bureau voor de Statistiek voor nodig waren om te maken.
Vandaag brachten ze de uitkomst van hun rekenwerk naar buiten: ”De export draagt 29 procent bij aan Nederlandse economie”. Dus niet ruim tweederde, maar minder dan één derde.
Vergis je niet, 29 procent is nog altijd veel. Het belang van de export voor onze economie is natuurlijk niet afgenomen, nu we het eindelijk op de juiste manier berekenen. Maar de onzin over ’70 procent’ is nu hopelijk voor altijd uit de politieke discussie verdwenen.