Oud-premier Balkenende ziet kansen voor Nederlandse auto-industrie

Bron: nieuwsbrief Nu-nl 5.4.2021

Oud-premier Jan Peter Balkenende is een groot autoliefhebber. Zo is hij voorzitter van de onafhankelijke jury die tweejaarlijks de Automotive Innovation Awards (AIA) uitreikt. Hoe staat het eigenlijk met de Nederlandse auto-industrie en welke rol kan ons land spelen op het wereldtoneel? We vragen het aan de voormalig politicus.

“Met DAF, VDL NedCar, VDL Bus & Coach hebben we wel degelijk een eigen industrie. Je moet verder kijken dan het eindproduct. In Nederland is de automotive maak- en service-industrie jaarlijks goed voor een omzet van 65 miljard euro. Automotive neemt daarvan 20 miljard euro voor zijn rekening. Nederland speelt een zeer belangrijke rol met kennis en hoogwaardige producten, denk bijvoorbeeld aan chipmaker NXP.”

“Verder zien we kansen op het gebied van de maatschappelijk gedreven technologie transities, zoals de snelle opkomst van elektrisch aangedreven voertuigen. Daar zou oud-AIA-winnaar Lightyear met zijn elektrische zonne-auto bijvoorbeeld een grote rol in kunnen gaan spelen. Verder noem ik nog kleinere nichespelers, zoals sportwagenmerk Donkervoort. Heel mooi wat Joop Donkervoort – inmiddels met pensioen – heeft bereikt, niet alleen met zijn auto’s maar ook als het gaat om enthousiasmeren van studenten.”

“Ook wat betreft de ontwikkeling van elektrische mobiliteit loopt Nederland voorop ten opzichte van andere Westerse landen. Onder andere door een zeer compacte infrastructuur met zeer veel mogelijkheden tot elektrisch laden, gecombineerd met een zeer goed dekkend 4G-5G netwerk dat deze infrastructuur ondersteunt. Dit faciliteert slim en groen rijden in optima forma. Dit is te danken aan een innovatief klimaat dat voortvloeit uit de interacties tussen industrie, overheid en kennisinstellingen.”

“Vlak ook de rol van Dutch Design niet uit. Vrijwel alle grote merken kennen een design director of medewerker uit de Nederlandse school. Denk maar eens aan Bertrand Jansen (Mercedes), Adriaan van Hooidonk (BMW), Lex Kerssemakers (Volvo), Fedde Talsma (Volvo), Ivo Groen (eerst PSA, nu Lynk & Co), Laurens van den Acker (Renault) en nog vele anderen.”

BMW Group heeft aangekondigd eind 2023 te stoppen met de autoproductie bij VDL Nedcar. Hoe zou u de stand van zaken en het perspectief van de sector willen omschrijven?

“Hebben we het in Nederland over de auto-industrie, dan komen we al snel uit bij VDL, dus ik begrijp dat ietwat sombere beeld wel nu BMW heeft aangekondigd te vertrekken uit Limburg. Maar onder meer via de AIA laat de industrie juist zien dat er ook heel veel andere interessante en succesvolle bedrijven zijn in dezelfde sector.”

“Nederland heeft veel kennis, moderne productiemogelijkheden voor onderdelen en een gezonde arbeidsethos. Dus, ondanks dat VDL BMW kwijtraakt, is de Nederlandse automotive industrie gezond. Het vertrek van het Duitse merk biedt ook weer nieuwe mogelijkheden, nationaal en internationaal.”

“Een kanttekening is op z’n plaats: de COVID-19-crisis heeft ook in deze industrie diepe sporen achtergelaten. Echter, door ons kennisniveau op peil te houden, blijft Nederland interessant als straks de crisis is bedwongen. Ook valt te verwachten dat de focus bij uitbesteding meer op Europa zal worden gericht, ter voorkoming van te grote afhankelijkheden van andere delen van de wereld.”

Achter de schermen wordt gezocht naar nieuwe opdrachtgevers voor VDL Nedcar. Wat zijn de sterke punten van Nederland als vestigingsland?

“In algemene zin moet je dan denken aan uitstekende infrastructuur. Daarnaast is Nederland een stabiel kennisland met een gunstig belastingklimaat. En hoewel ons land een relatief hoog arbeidsuurtarief kent, staat het erg hoog op de mondiale productiviteitsladder vanwege digitalisering en robotisering van productiesystemen. Innovatie is een doorslaggevende succesfactor voor de ontwikkeling van de automotive sector”

Over innovatie en de AIA gesproken. Het grote publiek krijgt weinig mee van de winnende innovaties. Hoe komt dat?

“Veel innovaties binnen de Nederlandse automotive industrie zijn innovaties die een grote impact hebben, maar voor de consument minder zichtbaar zijn. Zo wordt de radarchip van NXP (in 2017 winnaar van de award in de categorie Technology) gebruikt door twaalf van de vijftien grootste autofabrikanten wereldwijd om auto’s veiliger te maken en zelfstandig te laten rijden. Veel van de rijhulpsystemen die consumenten dagelijks op weg helpen, maken dus gebruik van Nederlandse technologie.”

“Ook TomTom (genomineerde in 2021 en finalist in 2019) is een goed voorbeeld. Het grote publiek zal hen voornamelijk kennen van het mobiele navigatiesysteem, maar hun achterliggende technologie wordt veel breder gebruikt in auto’s en navigatiesystemen van grote autofabrikanten zoals Peugeot, Citroën, Renault en Fiat. Ook Uber gebruikt technologie van TomTom.”

“Tegelijkertijd zijn er ook Nederlandse innovaties die meer in het oog springen voor het grote publiek, neem bijvoorbeeld de zonneauto van Lightyear (in 2019 winnaar in de categorie Challenging Concepts en winnaar van de publieksprijs). Het vergroten van de bekendheid van Nederlandse automotive innovaties onder het grote publiek en het versterken van de innovatiekracht zijn de redenen dat wij elke twee jaar deze verkiezing houden.”

Welke innovaties spreken u persoonlijk aan?

“Ik houd me dagelijks bezig met duurzaamheid, de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling, klimaatverandering en de circulaire economie. Innovaties die daaraan bijdragen vind ik belangrijk en stimulerend. Te denken valt aan innovaties die energiegebruik terugdringen, bijdragen aan gewichtsbesparing en hergebruik stimuleren. Ook de automotive sector heeft tot taak bij te dragen aan een betere, meer duurzame wereld. De jury van de AIA kijkt ook naar dergelijke aspecten.”

Welke rol kan innovatie spelen in het eerlijker beprijzen van mobiliteit en vervoer?

“Beprijzing staat hoog op de politieke agenda. Niet het bezit, maar het gebruik zou doorslaggevend moeten zijn. Op dit moment wordt gekeken naar kilometerbeprijzing. Uiteraard kunnen innovaties bij deze beprijzing zeer behulpzaam zijn. Wel is het van belang dat dergelijke nieuwe technieken niet een instrument worden van bestuurlijk opportunisme of politieke wisselvalligheid.”

“Voor het eerlijker beprijzen van mobiliteit en vervoer is het belangrijk om te weten hoe vaak, lang en wanneer een bepaalde vervoerwijze wordt gebruikt. Deze informatie moet beschikbaar en inzichtelijk worden gemaakt om op dit gedrag te kunnen sturen. ALD Move (dit jaar genomineerd voor een award) is hier een mooi voorbeeld van. ALD maakt slimmer, flexibeler en duurzamer reizen mogelijk door via één platform verschillende vervoerwijzen beschikbaar te maken. Consumenten krijgen zo dagelijks een mobiliteitsadvies op basis van hun persoonlijke agenda én real-time data zoals weer en verkeer.”

https://www.nu.nl/auto/6125526/oud-premier-balkenende-ziet-kansen-voor-nederlandse-auto-industrie.html