Waarom zzp’ers vaak toch pensioen op moeten eten als ze in de bijstand belanden

Bron: nieuwsbrief Z24 11.11.2015
Het klonk mooi: zelfstandigen en anderen die via een fiscale lijfrenteconstructie pensioen opbouwen voor later, hoeven die pensioenpot niet op te eten als ze gedurende hun loopbaan in de bijstand belanden. De uitwerking van het voorstel zorgt ervoor dat in veel gevallen toch het opgebouwde vermogen moet worden aangesproken.

Met de komst van een aantal nieuwe fiscale lijfrenteproducten voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) in 2015, heeft het kabinet Rutte goede sier willen maken. Zzp’ers die zelf pensioen opbouwen werd beloofd dat ze hun pensioenpot niet hoeven aan te spreken als ze in de bijstand belanden. Zie hier meer over de nieuwe pensioenproducten voor zzp’ers.

In de uitwerking van de nieuwe wet, die op 3 november werd aangenomen en op 1 januari 2016 van kracht wordt, gaat het overigens niet specifiek over pensioen voor zzp’ers. De bijstandsclausule is van toepassing op alle zogenoemde lijfrentebeleggingsrechten, dus ook bankspaarregelingen en oudere lijfrentepolissen.
In algemene zin gaat het hierbij om fiscale constructies waarbij ….

  je vermogen kunt opbouwen dat niet belast is met de vermogensbelasting in box 3. Tegelijk moet dat vermogen in een lijfrente-uitkeringsproduct worden gestopt op de pensioendatum, anders wordt er alsnog in één keer inkomstenbelasting over geheven.

Pensioenbescherming in de bijstand
In de uitwerking van de bijstandsbescherming zijn wel een aantal beperking opgenomen. Zo is het opgebouwde vermogen tot maximaal 250 duizend euro beschermd. Daarboven moet je de pensioenpot wel degelijk aanspreken als je in de bijstand belandt.
Een tweede belangrijke bepaling is dat het recht op vermogensbescherming alleen geldt als iemand in de vijf jaar voorafgaand aan het beroep op de bijstand elk jaar geld heeft ingelegd. De inleg mag echter niet meer dan zesduizend euro per jaar bedragen. Dus over vijf jaar niet meer dan 30 duizend euro.
Deze restricties maken de bijstandsbescherming in veel gevallen een “wassen neus”, zo constateert directeur Jeroen Wolfsen van de financiële vergelijkings- en adviessite MoneWise in een blog. Wolfsen noemt vijf redenen waarom de wet van Klijnsma mooier lijkt dan hij is.

1) Polissen oud lijfrenteregime voldoen niet aan 5-jaars eis
“De bescherming van 250 duizend euro klinkt mooi, maar in de praktijk komen dergelijke bedragen alleen voor als het om het oude regime voor de lijfrente gaat. Sinds 2001 is het niet meer toegestaan om premies in te leggen op een oud regime lijfrente en dus voldoen die polissen niet  aan de 5-jaarseis. Er is dus geen bescherming.”

2) Lijfrentes die zijn overgeheveld zonder nieuwe inleg vallen buiten de boot
“Omdat men in het verleden nog dacht dat 60 jaar een mooie leeftijd was om te stoppen, kwamen veel lijfrentes op die leeftijd vrij. Omdat 60 te vroeg bleek om te stoppen heeft men het vrijkomende kapitaal nog een aantal jaren doorgezet in een andere lijfrente. Maar men legt niet meer in en heeft dus geen bescherming.”

3) Veel woekerpolissen zijn premievrij gemaakt
“Veel lijfrentepolissen waren woekerpolissen en zijn in het verleden premievrij gemaakt. Die hebben dus geen bescherming. Immers, men voldoet niet aan de voorwaarde dat er vijf jaar voorafgaand aan de bijstand is ingelegd op de lijfrente.”

4) Risico opschorting premie-inleg als bijstand dreigt
“Je komt nooit van de één op de andere dag in de bijstand. Ik acht de kans groot dat iemand die in geldnood komt al snel gaat bezuinigen op zijn pensioen. En dus niet inlegt op zijn lijfrente. Hiermee voldoet men dan niet aan de 5-jareneis en is er geen bescherming. Dus juist mensen die de bijstand in dreigen te gaan, verliezen al snel de bescherming.”

5) Starters met zzp-pensioen en banksparen vallen buiten de boot
“Als je nu begint met lijfrente banksparen of een zzp-pensioen dan duurt het dus 5 jaar voordat de bescherming geldt. Sla je een jaar over, dan begint die termijn weer opnieuw.”
http://www.z24.nl/ondernemen/waarom-zzpers-vaak-toch-pensioen-op-moeten-eten-als-ze-in-de-bijstand-belanden-598752