Eén Europese markt voor voetbal op tv

Bron: Z24.nl nieuwsbrief 12.10.2011 (R. Koning)
De clubs uit de Engelse Premier Leage zijn heel goed in het maximaliseren van de opbrengsten uit uitzendrechten van voetbalwedstrijden. Maar de Europese rechter zet hen nu de voet dwars.

Welke prijs moet een rechtenhouder vragen voor uitzendrechten van voetbalwedstrijden? Als de beelden van een sportwedstrijd eenmaal zijn geproduceerd, kost het nauwelijks iets extra’s om extra klanten te bedienen. Toch is het niet zo simpel.

Het lijkt alsof elke extra klant de moeite waard is binnen te halen, maar dat kan tegenvallen als alle klanten dezelfde prijs betalen. Om de laatste klant binnen te halen heeft de producent de prijs zoveel moeten verlagen, dat de extra inkomsten van die laatste klant niet opwegen tegen de verlaagde inkomsten van de eerste klanten, die minder prijsgevoelig waren.
Het is helemaal niet handig elke klant dezelfde prijs te vragen; klanten die veel belang bij het product hebben willen vaak dieper in de buidel tasten dan klanten waarvoor het product op de derde plaats komt.
Hoe kan je er nu voor zorgen dat die eerste groep meer betaalt dan …..
die tweede groep? Soms is de oplossing eenvoudig: treinreizigers die niet prijsgevoelig zijn, reizen in de spits en betalen meer dan prijsgevoelige reizigers die met korting buiten de spits kunnen reizen. Het tijdstip van reizen is foutloos en goedkoop te verifieren, en zo kan de NS eenvoudig haar opbrengsten vergroten.
De Engelse Premier League doet iets vergelijkbaars. Zij willen de opbrengsten van uitzendrechten maximaliseren en zijn erg goed in de internationale vermarkting van die rechten.

In Engeland kan iemand die al een abonnement op Sky TV heeft, dat uitbreiden met een voetbalpakket dat 20 Britse pond per maand kost, en zo’n 30 pond per maand voor hetzelfde pakket in HD. Internationaal worden rechten verkocht door per land een inschatting te maken tegen welke prijs de opbrengst wordt gemaximaliseerd.

Griekenland
Een abonnement op Engelse voetbalwedstrijden in Griekenland is goedkoper dan zo’n abonnement in Engeland. Dergelijke prijsdiscriminatie werkt alleen, als Engelse voetballiefhebbers niet op de één of andere manier toegang kunnen krijgen tot de (goedkopere) Griekse uitzending van dezelfde wedstrijd. Praktisch wordt dit geregeld door te verbieden een Griekse decoderkaart in Engeland te gebruiken. Verschillende prijzen voor verschillende landen zijn dus ideaal om het consumentsurplus af te romen.

Bestaat er dan geen gemeenschappelijke Europese markt? Inderdaad, die bestaat, en recent heeft het Europese hof van justitie uitspraak gedaan in een zaak van de Premier League tegen een een Engelse pubhoudster, die goedkopere Griekse uitzendingen liet zien in plaats van dure Engelse uitzendingen. De Premier League heeft de zaak verloren: het is niet toegestaan uitzendrechten per land te verkopen en dan te verbieden dat de uitzendingen in een ander land worden bekeken. Met andere woorden: Engelse voetbalkijkers mogen best naar een Griekse uitzending kijken, als zij dat willen. Goed nieuws voor Nederlanders die op vakantie gaan in Europa: straks kan men gewoon het decoderkaartje meenemen!
Ruud Koning is hoogleraar sporteconomie aan de Rijksuniversiteit Groningen